සෑම වසරකම එකම පොරොන්දු දෝංකාර දෙන විට ජාතියක් බලාපොරොත්තු අතහරිනවා. ශ්‍රී ලාංකිකයන් මේ අපේක්ෂා භංගත්වය හොඳින්ම දන්නවා. රැලියෙන් රැලියට ඝෝෂාව වැඩි වෙනවා, වේදිකා වඩාත් විසිතුරු වෙනවා, කථා වඩාත් වේදනාකාරී ලෙස උද්යෝගිමත් වෙනවා, එහෙත් ජනතාව එන්න එන්නම දුප්පත් වෙනවා.
මෙය පුරවැසියන් උද්යෝගිමත් කරනවා වෙනුවට ඔවුන් සම්පූර්ණයෙන්ම වෙහෙසට පත් කරන ආකාරයේ දේශපාලන රංගනයක්. ඔබ කල්පනා කරනවා "සැබවින්ම යමක් වෙනස් වේවිද?". නායකයෝ වෙනස් කරනවා. ආංන්ඩු වෙනස් කරනව. හැබයි, ඔක්කෝම බලය ගත්තාම, තමුන්ගෙ එවුන් ආරක්ෂා කරනවා. තමුන්ගෙ එවුන් පොහොසත් කරනවා. නමුත්, සර්වජනයාව දුප්පත් කරලා, පොහොසත් එවුන්, අපේ එවුන් ගන්න අස්වැසුමටත් හිනාවෙනවා.
පසුගිය බ්‍රහස්පතින්දා සවස, පැරණි දේශපාලන ප්‍රවීණයන් ඔවුන් ‘බොහෝ සෙයින් බලාපොරොත්තු වූ ඒකාබද්ධ විපක්ෂ රැලිය’ ලෙස හඳුන්වන දේට සූදානම් වෙද්දී, කොළඹ ෂැංග්‍රිලා හෝටලයේදී හාත්පසින්ම වෙනස් දෙයක් දිග හැරෙමින් තිබුණා.
දහසකට ආසන්න පිරිසක් රැස් වුණා. නමුත් ඔවුන් පැමිණියේ සුපුරුදු සංදර්ශනයට නෙවෙයි. ඔවුන් ටිකට් පත් මිල දී ගෙන පැමිණියේ සර්වජන භාරය නමින් වූ දෙයක් එළිදැක්වීමට. ඒ කුඩා විස්තරය තුළ, ඔබටත් මටත් කියන්නට වටිනා කතාවක් සැඟවී තිබෙනවා.
එදා රාත්‍රියේ සිදුවූ දේ තේරුම් ගැනීමට නම්, දිලිත් ජයවීර ප්‍රථමයෙන් දේශපාලනයට පිවිසීමේ අදහස පළ කළ වසර තුනක් දක්වා අප පසුපසට යා යුතුයි. එකල බොහෝ දෙනා එය පුරෝකථනය කළ හැකි උඩඟුකමක්, එනම් සාර්ථක ව්‍යාපාරිකයෙකු නව කඳු තරණය කිරීමට අපේක්ෂා කිරීමක් ලෙස බැහැර කළා. එහෙත් සමීපව බැලූ මා දුටුවේ ඊට වඩා සැලසුම්සහගත දෙයක් දිග හැරෙන බවයි.
එය පරම්පරා ගණනාවක් පුරා රටක් සකස් වන ආකාරය තේරුම් ගත් කෙනෙකුගේ ඉවසීමෙන් යුතුව ක්‍රියාත්මක කරන ලද සැලැස්මක්.
ජයවීරගේ ප්‍රවේශය ශ්‍රී ලංකා දේශපාලනයට ආගන්තුක වූ ක්‍රමවත් බවකින් යුක්තයි. ඔහුගේ පළමු අදියර වූයේ හුදෙක් තමන්ගේ පැවැත්ම තහවුරු කර ගැනීමයි, එනම් තම අභිප්‍රායන් පැහැදිලි කිරීමයි.
ඉන්පසු පැමිණි ජනාධිපතිවරණය, සමහරු සිතූ පරිදි වැරදි ගණනය කිරීමක් හෝ නොමේරූ අභිලාෂයක් නොවීය. එය අවබෝධ කර ගැනීමක්. ජාතික වේදිකාවේ අදහස් පරීක්ෂා කිරීමට, මිනිසුන් අතරට යාමට, භූමිය තේරුම් ගැනීමට වූ සූක්ෂම උපක්‍රමයක්.
\
දැන්, ඔහු තුන්වන අදියර ලෙස සලකන සැබෑ වැඩ කටයුතු ආරම්භ වී ඇත. ඔහුම විවිධත්වයන්ගෙන් යුත් ආකර්ශනීය පුද්ගලයෙකි. වරෙක මානව හිතවාදියෙකි. වරෙක, දඩබ්බර චංඩියෙකි. තව මොහතකදි, තමුන්ගේ ක්‍රමයට පමනක් වැඩ කරන ඒකාධිපතියෙකි.
ගාල්ලෙන්, කොළඹ අතික්‍රමණය කල, ඔහුගේ ව්‍යාපාරික සාර්ථකත්වය තමන් වෙනුවෙන්ම කතා කරනවා. එය රාජ්‍ය නිලධාරීන් දෙදෙනෙකුගේ පුතෙකුට, හීනයක් වැනි ධනයක්. එහෙත්, කටයුතු කරන අය ඔහුව විස්තර කරන්නේ බලයේ ආනුභාවයට වඩා ගැටළු විසඳීමේ යාන්ත්‍රණය ගැන උනන්දුවක් දක්වන කෙනෙකු ලෙසයි. ඔහුගේ දේශපාලන ශෛලිය උද්වේගකර විය හැකි නමුත්, මතුපිටින් එහාට බැලූ විට පෙනෙන්නේ ඉංජිනේරු මනසක්. ඔහු විශ්වාස කරනවා ජාතික අභියෝග යනු නිවැරදි ප්‍රවේශය අපේක්ෂා කරන ප්‍රහේලිකා බව.
සර්වජන භාරය කතාවට ඇතුළු වන්නේ මෙතැනදීය. අනෙකුත් පක්ෂ තම ශක්තිය බලය ඇල්ලීමට යොදවන විට, ජයවීරගේ කණ්ඩායම වඩාත් මූලික දෙයක් සඳහා යටිතල පහසුකම් ගොඩනඟනවා. මෙම භාරය මැතිවරණ සමයේදී එළිදක්වන පොරොන්දුවක් නොවෙයි. එය දැනටමත් ක්‍රියාත්මකයි. ඔවුන් එය හඳුන්වන්නේ සර්වජන සභාව හරහා දිවෙන භාරයක් ලෙසයි.
එහි අරමුණ පදනම් මට්ටමින් ව්‍යවසායකත්වය පෝෂණය කිරීමයි. මෙම තර්කය පුදුම සහගත ලෙස සරලයි. විසඳුම් ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා රාජ්‍ය සම්පත් පාලනය කිරීමට බලා සිටීම වෙනුවට, විපක්ෂයේ සිටියදී පවා ආදර්ශය ප්‍රදර්ශනය කරන්නේ ඇයි?
මෙය ස්ථාපිත දේශපාලනඥයන් අපහසුතාවයට පත් කරන්නේ ඔවුන්ගේම ප්‍රවේශයේ හිස් බව එයින් හෙළිදරව් වන නිසයි. මෙම ව්‍යාපාරයේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණය වන්නේ බලය බෙදී යන ආකාරයයි. ජයවීර තමා වටා පෞරුෂ වන්දනාවක් ගොඩනඟන්නේ නැහැ. ඉදිරි මාස හය තුළ, ඔහු අලුත් මුහුණු සියයක් ජාතික දේශපාලනයට හඳුන්වා දීමට සැලසුම් කරනවා.
මොවුන් තෝරා ගන්නේ ඔවුන්ගේ පක්ෂපාතිත්වය මත නොව, ඔවුන්ගේ දක්ෂතාවය මතයි. පක්ෂ නායකයන්ට තීරණ ගැනීමට, ප්‍රතිඵල ලබා දීමට, සහ තමන්ගේ අයිතියෙන් යුතුව නායකත්වය දීමට බලය ලබා දෙනවා. දශක ගණනාවක් තිස්සේ ශ්‍රී ලංකා දේශපාලනය දැඩි කළ, මධ්‍යගත, ඉහළින් පහළට යන ව්‍යුහයන්ගෙන් මෙය මූලික වශයෙන් වෙනස් වීමකි.
මෙම විමධ්‍යගත කිරීමෙන් නිර්මාණය වන්නේ කටයුතු කළ හැකි සහ ප්‍රතිචාරාත්මක දෙයක්. එය සාම්ප්‍රදායික හමුදාවක් සහ විවිධ බලකායක් ලෙස බෙදී ක්‍රියා කරන විශේෂ ජාලයක් අතර ඇති වෙනස හා සමානයි.
එහෙත්, බ්‍රහස්පතින්දා සවස වඩාත්ම සංවේදී මොහොත වූයේ දේශන හෝ බිලි සහ 242 සංගීත කංඩායම විසින් ලබා දුන් සංගීතය නොවේ. එය මිනිසුන් මුදල් ගෙවා එහි පැමිණි සරල කාරණයයි. දේශපාලන සංස්කෘතියක පක්ෂ සාමාන්‍යයෙන් රාජ්‍ය මුදල් හෝ වෙනත් දීමනා මගින් සහභාගීත්වය මිල දී ගන්නා තැනක, මෙහිදී පුරවැසියන් තමන්ගේම කැමැත්තෙන් දැක්මක් සඳහා ආයෝජනය කර තිබෙනවා.
ඒ පෙරළියෙන්ම සත්‍යය හෙළිවේ. මේ මිනිසුන් මිල දී ගත් අය නෙවෙයි. ඔවුන් මිල දී ගැනීමක් කළා. ඔවුන් තම රටේ අනාගතය පිළිබඳ අදහසක අයිතිය තහවුරු කර ගත්තා. එම ගනුදෙනුව සාමාන්‍ය දේශපාලන අනුග්‍රහයේ දිශාවට ප්‍රතිවිරුද්ධ වූවක්. ඒ ප්‍රතිලෝමය තුළ, සැබවින්ම අලුත් දෙයක් සැඟවී තිබෙනවා.
මේ අතර, කොළඹ පුරා සහ ගම්මාන පුරා, සර්වජන බලය කණ්ඩායම නිහඬ තීව්‍රතාවයකින් යුතුව ගමන් කරනවා. ඔවුන් ඒ ගැන ඝෝෂා කරන්නේ නැහැ, නමුත් ඔවුන් හැම තැනම සිටිනවා. කුඩා රැස්වීම් පවත්වමින්, සබඳතා ගොඩනඟමින්, තම ආදර්ශය ප්‍රදර්ශනය කරමින් සිටිනවා. ස්ථාපිත පක්ෂ තම මහා රැලිය සඳහා සූදානම් වෙද්දී, මෙම නව ව්‍යාපාරය ගමෙන් ගමට, සාකච්ඡාවෙන් සාකච්ඡාවට, ආයෝජනයෙන් ආයෝජනයට ඉදිරියට එනවා.
ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල හැඟීම් නිරීක්ෂණය කරන අය වාර්තා කරන්නේ හුරුපුරුදු සැකය වෙනුවට පරිස්සම් සුභවාදී බවක් මතුවෙමින් තිබෙන බවයි. බලය ලැබුණු පසු රජය තමන් වෙනුවෙන් කරන්නේ කුමක්දැයි කීමෙන් මිනිසුන් වෙහෙසට පත්ව ඇත. ඔවුන් ප්‍රතිචාර දක්වන්නේ බලය ලැබීමට පෙර පවා දැන් කළ හැකි දේ පෙන්වන නායකයෙකුටයි. එය මූලික වශයෙන් වෙනස් වටිනාකමකි.
ජයවීරගේ ඉදිරි මාවත පහසු නොවනු ඇත. ස්ථාපිත ක්‍රමවලට ගැඹුරු මුල් ඇත. පද්ධති වෙනස් වීමට ප්‍රතිරෝධය දක්වන්නේ විශාල බලයකින්. නමුත් ඔහුගේ ප්‍රවේශය යෝජනා කරන්නේ ඔහු ප්‍රතිරෝධය අපේක්ෂා කළ බවත්, දිගු ක්‍රීඩාව සඳහා සැලසුම් කළ බවත්, සැබෑ පරිවර්තනය සඳහා ඉවසීම සහ නොසැලෙන උපායමාර්ගික අවධානය අවශ්‍ය බවත් තේරුම් ගන්නා බවයි.
වෙනස ඉතා පැහැදිලියි. එක් පැත්තකින්, සාම්ප්‍රදායික සංදර්ශනය, ඝෝෂාකාරී, හදිසි, පුරවැසියන් ඔවුන්ව තවත් වරක් විශ්වාස කළහොත් වහාම ගැලවීම පොරොන්දු වීම. අනෙක් පැත්තෙන්, නිශ්ශබ්ද විශ්වාසය, ස්ථාවර, ක්‍රමවත්, බලය ඉල්ලීමට පෙර දක්ෂතාවය පෙන්වීම, අනෙක් අය නිවස අත්පත් කර ගැනීමට සටන් කරන අතරතුර අත්තිවාරම ගොඩනැගීම.
සෑම ජාතියකටම යම් අවස්ථාවක දී හුරුපුරුදු අවුල් සහගත බව සහ වෙනස් දෙයක අනියත පොරොන්දුව අතර තේරීමකට මුහුණ දීමට සිදුවනවා. ශ්‍රී ලංකාව මේ අවස්ථාවට මීට පෙර කිහිප වතාවක්ම පැමිණ ඇත, නමුත් සාමාන්‍යයෙන් තෝරාගත්තේ දැන හඳුනාගත් සුවපහසුවයි. එහෙත් විඩාබර බව ගණනය කිරීම් වෙනස් කරයි. පැරණි ප්‍රවේශය ප්‍රමාණවත් තරම් වාර ගණනක් අසාර්ථක වූ විට, ප්‍රවේශම් වන මිනිසුන් පවා විකල්ප සලකා බැලීමට කැමති වෙනවා.
බ්‍රහස්පතින්දා සවස ෂැංග්‍රිලා හෝටලයේදී, දහසකට ආසන්න පිරිසක් විකල්පයක් මත කුඩා ඔට්ටුවක් තැබුවා. ඔවුන් ටිකට් පත් මිල දී ගත්තා, ඔවුන් එහි පැමිණියා, සාර්ථක ව්‍යාපාර ගොඩනඟන ආකාරයටම විනයෙන් හා නව්‍යකරණයෙන් දේශපාලනයට ප්‍රවේශ වුවහොත් එය කෙසේ විය හැකිද යන්න පිළිබඳ අදහසකට ඔවුන් කැප වුණා. එම ඔට්ටුවෙන් ප්‍රතිලාභ ලැබේදැයි තවමත් දැකගත යුතුව ඇත, නමුත් එය තැබීමට ඇති කැමැත්තෙන් ඇඟවෙන්නේ වැදගත් දෙයක් වෙනස් වෙමින් පවතින බවයි.
ප්‍රශ්නය වන්නේ ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට වෙනසක් අවශ්‍යද යන්න නොවේ. හැමෝටම වෙනසක් අවශ්‍යයි. ප්‍රශ්නය වන්නේ ඔවුන් වෙනස් ආකාරයේ නායකයෙකු විශ්වාස කිරීමට සූදානම්ද යන්නයි. තම සැලැස්ම පෙන්වීමට පෙර, ඔවුන්ගේ ඡන්දය ඉල්ලන, තම කණ්ඩායම ප්‍රසිද්ධියේ ගොඩනඟන, හුදෙක් ලැබීම වෙනුවට පුරවැසියන්ට ආයෝජනය කිරීමට ආරාධනා කරන නායකයෙකු කෙරෙහි ඔවුන් සූදානම්ද? ප්‍රශ්නය වන්නේ ඔවුන් ඝෝෂාකාරී, වියරු සටනට වඩා, නිහඬ, අරමුණු සහිත ගමන තෝරා ගැනීමට සූදානම්ද යන්නයි.
පිළිතුර හෙළිවනු ඇත්තේ මහා රැලියේ නොව, කුඩා රැස්වීම්වලිනි. පොරොන්දු වලින් නොව, සාක්ෂිවලිනි. ඝෝෂාවෙන් නොව, නව ප්‍රවේශයක් සැබවින්ම ක්‍රියාත්මක විය හැකි බවට වන ස්ථාවර, රැස්වන සාක්ෂිවලිනි. දැනට, එම ගමන දිගටම පවතී,එක් ගමක් පාසා, එක් පරිවර්තනයක් පාසා, එක් ආයෝජනයක් පාසා. සර්වජනයා එකට හිටගන්න රටක්, සර්වජනයා වෛරය සහ කුහකකම පැත්තකට තියලා මහන්සිවෙලා වැඩකරන්න පුලුවන් රටක් හදන්න පුලුවන් මහන්සිවෙලා වැඩකරලා, ප්‍රතිපල පෙන්නන පුලුවන් සැබෑ නායකයන්ට විතරයි කියලා මිනිස්සු තේරුම් ගනිමින් සිටි.
අද අය වැයේදි, රටට තේරේවි, කතා කිරීමයි, වැඩ කිරීමයි, ප්‍රතිපල පෙන්නීමයි කියන්නේ තුනක් කියලා. අනුරගේ ආන්ඩුව, කුමාරයෙක් ගේ ආන්ඩුවක් කියලා අද තේරුම් ගත්දි, සර්වජන බලය, ගමින් ගමට පායනා කාලේ කුහුබුවන් සේ, කඩිසරව වැඩ කරාවි. වැහි කාලයක් දවසක ඒවී, එදාට මිනිසුන් රැස් කල සර්වජන කුහුබු රැල, නිහතමානීව සිනාසේවී....
(සටහන - නවම් මීගොඩ විසිනි)
