එලාම් වැදුණේ නෑ... දොර කැඩුවේ නෑ... ඩොලර් මිලියන 100ක දියමන්ති අරන් යද්දී ලෝකේ ආරක්ෂිතම ගබඩාව ඇතුළෙ සිද්ද වුණේ මොකක්ද? ලෝකයම මවිත කළ ඇන්ට්වර්ප් දියමන්ති මංකොල්ලයේ (Antwerp Diamond Heist) ඇත්ත කතාව.
අපි ෆිල්ම්වල දැකලා තියෙනවා ලේසර් කිරණ කපාගෙන, කැමරා හංගලා, සුපිරි ආරක්ෂිත ගබඩාවලට රිංගන හැටි. හැබැයි ඔබ හිතනව ද ඇත්ත ලෝකෙත් එහෙම කරන්න පුළුවන් කියලා...? 2003 අවුරුද්දේ බෙල්ජියමේ ඇන්ට්වර්ප් නගරයේ දී සිද්ධ වුණු මේ සිදුවීම ඇහුවම ඔබට හිතෙයි "මේක නම් මනුස්සයෙක්ට කරන්න පුළුවන් දෙයක් නෙවෙයි" කියලා. මේක තමයි ලෝක ඉතිහාසයේ සිදුවුණු විශාලතම සහ බුද්ධිමත්ම දියමන්ති මංකොල්ලය.
යකඩ දොර අරින්න රහස් කේත (Code) බිලියන 100ක්
බෙල්ජියමේ ඇන්ට්වර්ප් නගරය
බෙල්ජියමේ ඇන්ට්වර්ප් නගරය කියන්නේ ලෝකයේ දියමන්ති වෙළඳාමේ අගනුවර. ලෝකේ තියෙන වටිනාම දියමන්ති වලින් 80%ක්ම හුවමාරු වෙන්නේ මෙහේ. මේ දියමන්ති තැන්පත් කරලා තියෙන ගොඩනැගිල්ලේ පහළ මාලයේ තියෙන ආරක්ෂිත ගබඩාව (Vault) ලෝකයේ ආරක්ෂිතම තැනක් විදියටයි සැලකුවේ. මේකට ඇතුළු වෙන්න නම් අඟල් ගාණක් ඝනකම යකඩ දොරක් අරින්න ඕන. ඒකට කෝඩ් බිලියන 100ක් තියෙනවා. ඒ වගේම හීට් ඩිටෙක්ටර්ස් (Heat Detectors) තියෙනවා. මනුස්සයෙක්ගේ ඇඟේ රස්නය දැනුනොත් එලාම් වදිනවා. සෙයිස්මික් සෙන්සර්ස් (Seismic Sensors) තියෙනවා, අඩි සද්දෙට එලාම් වදිනවා. චුම්භක ක්ෂේත්ර (Magnetic Fields) තියෙනවා. කොටින්ම කියනවා නම් හුළඟකටවත් ඇතුළට යන්න බෑ.
නමුත් 2003 පෙබරවාරි 16වෙනි සඳුදා උදේ, ආරක්ෂකයින් ඇවිත් බලද්දී මේ යෝධ දොර නිකම්ම ඇරිලා තිබුණා. ඇතුළෙ තිබුණු ඩොලර් මිලියන 100ක් (ලංකාවේ මුදලින් කෝටි 30,000ක් විතර) වටිනා දියමන්ති, රත්තරන් සහ මුදල් අතුරුදහන් වෙලා තිබුණා. පුදුමය කියන්නේ... කිසිම එලාම් එකක් වැදුණේ නෑ! කිසිම දොරක් කඩලා තිබුණේ නෑ! පොලීසිය හිතුවේ මේක හොල්මන් වැඩක් කියලා.
දෙවසරක් දීර්ඝ සැලසුම
කොහොමද මේක කළේ...? මේකේ මහ මොළකරු තමයි ඉතාලි ජාතික ලියනාඩෝ නොටබර්ටෝලෝ (Leonardo Notarbartolo) ( අපේ නොකි කතා - untold stories පොස්ටර් එකේ තියෙන්නේ ඔහුගේ ඇත්ත පොටෝ එක). ඔහු නිකම්ම හොරෙක් නෙවෙයි, ඔහු ඇවිදින කම්පියුටරයක් වගේ සුපිරි බුද්ධිමතෙක්. ඔහු මේ මංකොල්ලය කරන්න නිකම්ම පැන්නේ නෑ. ඔහු අවුරුදු 2ක් තිස්සේ, දවසින් දවස, තත්පරයෙන් තත්පරය මේක ප්ලෑන් කළා.
Leonardo Notarbartolo
ඔහු මුලින්ම කළේ හරිම සූක්ෂම දෙයක්. ඔහු තමන් දියමන්ති වෙළෙන්දෙක් විදියට රඟපාලා, මේ බැංකු ගොඩනැගිල්ල ඇතුලෙ ම කාර්යාලයක් කුලියට ගත්තා. අවුරුද්දක් තිස්සේ ඔහු හැමදාම උදේට සූට් එකක් ඇඳගෙන, ටයි දාගෙන, වැදගත් මහත්තයෙක් වගේ ඔෆිස් ගියා. හැබැයි ඔහු කළේ වැඩ කරන එක නෙවෙයි. ඔහුගේ සාක්කුවේ තිබුණු පෑන නිකම්ම පෑනක් නෙවෙයි, ඒක 'ස්පයි කැමරාවක්' (Spy Pen). ඔහු ඒකෙන් ගොඩනැගිල්ලේ හැම අස්සක් මුල්ලක්ම, ආරක්ෂක කැමරා තියෙන තැන්, ගාඩ්ලා මාරු වෙන වෙලාවල් ඔක්කොම වීඩියෝ කරගත්තා. ඔහුට ඕන වුණේ තනියම ගේම ගහන්න නෙවෙයි. ඔහු ලෝකේ ඉන්න හොඳම විශේෂඥයෝ 3 දෙනෙක්ව තෝරගත්තා. 'The Genius' (ඉලෙක්ට්රොනික් වැඩ්ඩෙක් - එලාම් අක්රිය කරන්න), 'The Monster' (බර දේවල් උස්සන්න පුළුවන් යෝධයෙක්) සහ 'The King of Keys' (ඕනම යතුරක් හදන වැඩ්ඩෙක්).
තාක්ෂණයට අභියෝග කළ තාක්ෂණය
මංකොල්ලය සිද්ධ වුණු දවසේ රෑ, ඔවුන් ගොඩනැගිල්ලට රිංගුවේ අවතාර වගේ. කිසිම සද්දයක් නෑ. ඔවුන් ප්රධාන ගොඩනැගිල්ලට රිංගලා, යෝධ වෝල්ට් එක තියෙන පහළ මාලයට ආවා. එතැන තමයි නියම අභියෝගය තිබුණේ. වෝල්ට් එකේ දොරට ළඟා වෙන්න කලින්, ඒ කොරිඩෝව පුරාම සවිකරලා තිබුණේ 'හීට් ඩිටෙක්ටර්ස්' (Heat Detectors). මේවා කොච්චර සංවේදීද කියනවා නම්, මනුස්සයෙක්ගේ ඇඟේ රස්නයට විතරක් නෙවෙයි, හුස්ම ගන්න රස්නයටත් මේවා ක්රියාත්මක වෙලා එලාම් වදිනවා. ඔවුන් කළේ මොකක්ද? කාන්තාවන් කොණ්ඩෙට ගහන හෙයාර් ස්ප්රේ (Hair Spray) එකක් ගෙනත්, සෙන්සර් එකට ගැහුවා. ඒකෙන් සෙන්සර් එකේ උෂ්ණත්වය තාවකාලිකව වෙනස් වුණා. ඊළඟට තිබුණේ චුම්භක දොර (Magnetic Door). දොරවල් දෙක ඈත් වුණ ගමන් චුම්භක බලය කැඩිලා එලාම් වදිනවා. ඔවුන් කළේ දොරේ උඩින් විශේෂ ඇලුමිනියම් ටේප් එකක් අලවලා, දොර ඇරියත් චුම්භක බලය තියෙන විදියට මැෂින් එක රැවැට්ටුවා. භයානකම එක තිබුණේ පොළොවේ. ඒ තමයි සෙයිස්මික් සෙන්සර් (Seismic Sensor). බිම අඩිය තිබ්බ ගමන් කම්පනයට එලාම් වදිනවා. ඔවුන් කළේ බිම අඩිය තියන්නේ නැතුව, ස්පයිඩර් මෑන් වගේ වහලේ බට දිගේ එල්ලිලා ගිහින් වෝල්ට් එක මැද්දට පැන්නා.

රහස් කේත (Code) රහිතව දොර විවෘත කරයි...?
දැන් ප්රශ්නය, අඟල් ගාණක් ඝනකම, කෝඩ් බිලියන ගාණක් තියෙන යකඩ දොර ඇරියේ කොහොමද? ඔවුන් දොර කඩන්න ගියේ නෑ. ලියනාඩෝ මාස ගාණක් තිස්සේ ඔහුගේ ස්පයි කැමරාවෙන් දැකලා තිබුණා ආරක්ෂකයින් වෝල්ට් එකේ අමතර යතුර හංගන තැන. ඔවුන් කෙළින් ම ගිහින් ඒ යතුර ගත්තා. යතුර තිබුණොත් කෝඩ් එක නැතුව දොර අරින්න පුළුවන් බව ලියනාඩෝ දැනගෙන හිටියා. ලෝකේ ආරක්ෂිතම දොර ඇරුණේ, ආරක්ෂකයින්ගේම නොසැලකිල්ල නිසයි.
ඔවුන් හරියටම ප්රධාන දොර ඇරලා, ඇතුළට ගිහින්, ඝන අන්ධකාරයේම ටෝච් ගහගෙන දියමන්ති මලු ගණනක් පුරවගෙන එළියට ආවා. ඔවුන් වෝල්ට් එක ඇතුළට රිංගුවා විතරක් නෙවෙයි, කිසිම සාක්ෂියක් ඉතුරු නොකර එළියටත් ආවා. ඔවුන් යද්දී ගෙනාපු හැම උපකරණයක් ම, හැම වීඩියෝ පටියක්ම (CCTV Tapes) ගලවගෙන ගියා. පොලීසියට අඩුම තරමේ ඇඟිලි සලකුණක්වත් හොයාගන්න බැරි වුණා. ලෝකෙම හිතුවේ මේක හොල්මන් වැඩක් කියලා.
වැරැදුණේ කොතැන ද...?
නමුත්... ලෝකේ දක්ෂම අපරාධකාරයාට වුණත් පොඩිම හරි වැරදීමක් වෙනවා. මංකොල්ලයෙන් පස්සේ ලියනාඩෝ සහ කණ්ඩායම වාහනයකින් බෙල්ජියම හරහා පැනලා යද්දී, ඔවුන්ට ලොකු බඩගින්නක් දැනුණා. ඔවුන් අතරමග කැලෑබද ප්රදේශයක වාහනය නතර කරලා සැන්ඩ්විච් කෑවා. කාලා ඉවර වෙලා, ඔවුන් ගෙනාපු බඩු මුට්ටු සහ කුණු දාලා තිබුණු කළු පාට කුණු බෑග් එකක් ඒ කැලේ අයිනට විසි කරලා ගියා. ලියනාඩෝ හිතුවේ 'මේ කැලේ අස්සේ කවුරු දකින්නද?' කියලා.
හැබැයි දෛවය හරිම පුදුමයි. ඒ පැත්තේ හිටපු ගොවියෙක්ට මේ අමුතු කුණු බෑග් එක හම්බුණා. ඔහු හිතුවේ කවුරුහරි කුණු දාලා ගිහින් කියලා, ඔහු ඒක ගැන පොලීසියට පැමිණිලි කළා. පොලීසිය ඇවිත් නිකමට වගේ ඒ බෑග් එක අවුස්සලා බැලුවා. ඔවුන්ගේ ඇස් උඩ ගියා! ඒ බෑග් එකේ තිබුණා 'ඇන්ට්වර්ප් දියමන්ති මධ්යස්ථානයේ' (Antwerp Diamond Centre) නම ගහපු ලියකියවිලි වගයක් සහ වෝල්ට් එකේ වීඩියෝ පටි! ඒ විතරක් නෙවෙයි... ඒ කුණු ගොඩේ තිබුණා බාගෙට කාලා විසි කරපු 'සැන්ඩ්විච්' එකක්.

පොලීසිය වහාම ඒ සැන්ඩ්විච් එකේ තිබුණු ඛේටය (Saliva) අරගෙන DNA පරීක්ෂණයක් කළා. ප්රතිඵලය ආවම පොලීසියට අදහාගන්න බැරි වුණා. ඒ DNA සාම්පලය ගැලපුණේ ඉතාලි ජාතික ව්යාපාරිකයෙක් වුණු ලියනාඩෝ නොටබර්ටෝලෝ එක්ක! නිකමට හිතන්න... ලේසර් කිරණ, හීට් ඩිටෙක්ටර්ස්, චුම්භක දොරවල් ඔක්කොම පරදවපු සුපිරි මොළකාරයා, අන්තිමට අහු වුණේ තමන් කාලා විසි කරපු පාන් කෑල්ලක් නිසා. ලෝකේ 'පර්ෆෙක්ට්ම ක්රයිම්' (Perfect Crime) එක වැරදුණේ අන්න එතැනදියි.
දියමන්තිවලට මොකද වුණේ...?
අවසානයේ ඔවුන්ට මොකද වුණේ? ලියනාඩෝව අත්අඩංගුවට ගත්තා. අධිකරණයෙන් ඔහුට අවුරුදු 10ක සිර දඬුවමක් නියම වුණා. ඔහුගේ කණ්ඩායමේ අනිත් සාමාජිකයෝ සමහරු අහුවුණා, සමහරු තාම අතුරුදන්. හැබැයි මේ කතාවේ ලොකුම අභිරහස මේක නෙවෙයි. ලියනාඩෝ හිරේ ගියාට, පොලීසියට අද වෙනකම්ම අර හොරකම් කරපු ඩොලර් මිලියන 100ක දියමන්තිවලින් එකක්වත් හොයාගන්න බැරි වුණා. ලියනාඩෝ 2009 දී හිරෙන් නිදහස් වුණා. අද ඔහු ඉතාලියේ සැපවත් ජීවිතයක් ගත කරනවා. ඔහු කවදාවත් කිව්වේ නෑ දියමන්ති හැංගුවේ කොහේද කියලා. බොහෝ අය විශ්වාස කරන්නේ, ඔහු හිරේ ගියේ ප්ලෑන් එකේම කොටසක් විදියට බවයි. අවුරුදු කීපයක් හිරේ ඉඳලා, එළියට ඇවිත් ජීවිත කාලෙම රජෙක් වගේ ඉන්න දියමන්ති ටික ඔහු හංගගන්න ඇති.
දිනුවෙ කවුද, පොලීසිය ද, නැත්නම් ලියනාඩෝ ද?
ඒක තීරණය කිරීම ඔබට භාරයි!
ඔබ හිතන්නේ දියමන්ති ටිකට මොකද වුණේ... ලියනාඩෝ ඒ ටික හංගගත්තා ද?
උපුටා ගත්තේ නොකී කතා - Untold Stories face book පිටුවෙන්

