ශ්රී ලංකාවේ පශ්චාත් සුළි කුණාටු ප්රතිසංස්කරණ ක්රියාවලිය අයහපත් අතට හැරීම සම්බන්ධයෙන් එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන වැඩසටහන (UNDP) අනතුරු ඇඟවීමක් කර තිබේ.
දැවැන්ත ආපදා හානිය සහ දරුණු ණය අවදානම යන ද්විත්ව අර්බුදයකට රට මුහුණ දී සිටින බව එම ආයතනය පෙන්වා දෙයි.
රටේ භූමි ප්රමාණයෙන් 20%ක් ජලයෙන් යට කරමින් සහ නායයෑම් 1,200ක් ඇති කළ 'ඩිට්වා' (Ditwah) සුළි කුණාටුවෙන් පසුව වගකිවයුතු ලෙස නැවත ගොඩනැගීම් සිදු කිරීමට ශ්රී ලංකාවට අවශ්ය රාජ්ය මූල්ය අවකාශය නොමැති බව පවසන UNDPය, සහනදායී මූල්ය පහසුකම් සහ ණය නොවන ආධාර ලබා දෙන ලෙස සංවර්ධන හවුල්කරුවන්ගෙන් ඉල්ලා සිටී.
UNDP හි නේවාසික නියෝජිත අසූසා කුබෝටා (Azusa Kubota) මහත්මිය ප්රකාශ කළේ ශ්රී ලංකාවේ ආර්ථිකය ස්ථාවර වීමට පටන් ගත් මොහොතක මෙම ආපදාව සිදු වූ බවයි. "දරුණුතම ආර්ථික අර්බුදයකින් පසුව, ප්රතිසංස්කරණ කටයුතු සඳහා තවදුරටත් ණය ලබා ගැනීමට ශ්රී ලංකාවට හැකියාවක් නැත," යනුවෙන් ඇය පැවසූ අතර, රට "ණය ප්රපාතයකට" ඇද වැටීම වැළැක්වීම සඳහා ආධාර අත්යවශ්ය බව අවධාරණය කළාය.
UNDP හි භූ- අවකාශීය සිතියම්ගත කිරීම්වලට අනුව, ළමුන් 522,000ක් සහ වැඩිහිටියන් 263,000ක් ඇතුළුව මිලියන 2.3ක ජනතාවක් ගංවතුර සහ නායයෑම්වලින් පීඩාවට පත්ව ඇත. පුත්තලම, කිලිනොච්චිය, මුලතිව්, නුවරඑළිය, බදුල්ල සහ කෑගල්ල යන ප්රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසවලට මෙහි දැඩි බලපෑම් එල්ල වී තිබේ.
ආපදාවෙන් යටිතල පහසුකම්වලට සිදුවූ හානිය අති විශාලය. රෝහල් සහ පාසල් ඇතුළු ගොඩනැගිලි 720,000කට ආසන්න සංඛ්යාවක් ජලයෙන් යට වී ඇත. කොළඹ, ගම්පහ සහ පොළොන්නරුව දිස්ත්රික්කවලින් ඉහළම හානි වාර්තා වන අතර, ජා-ඇල ප්රදේශයෙන් පමණක් ගොඩනැගිලි 44,000කට වැඩි ප්රමාණයක් ආපදාවට ලක්වී තිබේ.
මාර්ග කිලෝමීටර් 16,000ක්, පාලම් 480ක් සහ දුම්රිය මාර්ග කිලෝමීටර් 278ක් විනාශ වී ඇති අතර, ප්රවාහන ජාලය දැඩි ලෙස බිඳ වැටී ඇත. සුන්බුන් ඉවත් කිරීම ප්රතිසංස්කරණ ක්රියාවලියට ඇති ප්රධාන බාධාවක් බවට පත්ව ඇති අතර, කොළඹ දිස්ත්රික්කයෙන් පමණක් විශාල අපද්රව්ය ප්රමාණයක් වාර්තා වේ.
කෘෂිකාර්මික හානිය ද ඉතා බරපතල ය. වී වගා බිම් හෙක්ටයාර 530,000කට වැඩි ප්රමාණයක් විනාශ වී ඇති අතර එය ජාතික ආහාර සුරක්ෂිතතාවයට තර්ජනයක් වී ඇත. බොහෝ දිස්ත්රික්කවල කුටුම්භයන්ගෙන් 20-30% අතර ප්රමාණයකට සතියකට ප්රමාණවත් වියළි ආහාර පවා නොමැති බව වාර්තා වේ.
විදේශීය සහනදායී සහයෝගයක් නොලැබුණහොත්, නැවත ගොඩනැගීම් සිදු කිරීම මගින් ජාතිය තවදුරටත් ණය උගුලට තල්ලු වනු ඇති බව UNDP අවධාරණය කරයි.
මුල් පුවත :
