පුවත්

ශ්‍රී ලංකාව වාර්තාගත සංචාරක පැමිණීම් සමරමින් සිටියද, එම දිදුලන සංඛ්‍යාලේඛන පිටුපස සැඟවී ඇත්තේ කටුක සත්‍යයකි:

රාජ්‍ය අංශයේ සංචාරක ප්‍රවර්ධන යාන්ත්‍රණය, පැමිණෙන සංචාරකයින්ගෙන් අර්ථවත් ආර්ථික වටිනාකමක් උත්පාදනය කිරීමට අපොහොසත් වෙමින් පවතී. 2025 ඔක්තෝබර් මාසය, එම මාසය සඳහා මෙතෙක් වාර්තා වූ ඉහළම සංචාරක පැමිණීම් සනිටුහන් කළද, ඉපැයීම් අතිශය අඩු මට්ටමක පැවතීම, ආධුනික සැලසුම්කරණය, අද්දැකීම් අඩු නායකත්වය සහ පැමිණීම් සංඛ්‍යාලේඛන කෙරෙහි පමණක් අවධානය යොමු කරමින්, ඉහළ වියදම් සහිත සංචාරකයින් ආකර්ෂණය කර ගැනීම නොසලකා හරින ආයතනවල දුර්වලතාව මනාව හෙළි කරයි.

සංචාරක ඉපැයීම් අඩු වෙලා 

ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවට අනුව, ඔක්තෝබර් මාසයේ සංචාරක ඉපැයීම් පෙර වසරට සාපේක්ෂව 0.3%ක නොසැලකිය හැකි වර්ධනයක් පමණක් වාර්තා කරමින්, ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 186.1ක් ලෙස සටහන් විය. මෙම අගය, 2018 ඔක්තෝබර් මාසයේදී ඉපැයූ ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 287.4ට සාපේක්ෂව කම්පන සහගත ලෙස අඩු අගයකි. එකල, අඩු සංචාරකයින් සංඛ්‍යාවක් පැමිණිය ද, මීට වඩා බෙහෙවින් වැඩි ආදායමක් උපයා තිබුණි. මෙම පුළුල් වන නොගැලපීම ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරක උපායමාර්ගයේ මූලික දුර්වලතාව හෙළිදරව් කරයි: එනම් ඉලක්කගත, වටිනාකම්-පදනම් වූ අලෙවිකරණයක් වෙනුවට හිස් ප්‍රවර්ධන සටන් පාඨ පමණක් ඉතිරිව තිබීමයි.

ඔක්තෝබර් මාසයේදී රටට සංචාරකයින් 165,193 දෙනෙකු පැමිණි අතර, එය පසුගිය වසරට වඩා 22%ක වැඩිවීමක් වන අතර 2018 දී වාර්තා වූ 153,123 ට වඩා වැඩි අගයකි. එහෙත් ආදායම් තත්ත්වය තවමත් අඳුරුය. බලධාරීන් පැමිණීම් සංඛ්‍යාව කෙරෙහි පමණක් අවධානය යොමු කිරීම නිසා, වඩාත් තීරණාත්මක සාධකයක් වන වියදම් කිරීමේ හැකියාව නොසලකා හැර තිබේ. සාමාන්‍ය දෛනික සංචාරක වියදම ඇමරිකානු ඩොලර් 171ක් වැනි අඩු අගයක සිරවී තිබීමත් සමඟ, ශ්‍රී ලංකාව තවමත් රටට අත්‍යවශ්‍ය ඉහළ වටිනාකමකින් යුත් සංචාරක කොටස් වෙනුවට, අඩු අයවැය සංචාරකයින් ආකර්ෂණය කර ගනිමින් සිටී.

වසර පුරා ආදායම් ප්‍රවණතාව ද ඒ හා සමානව කනස්සලුදායක චිත්‍රයක් මවයි. ජූලි මාසයේ ආදායම 3%කින් ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 318.5 දක්වා පහත වැටුණු අතර, අගෝස්තු මාසයේදී 8.2%කින් ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 258.9 දක්වා ද, සැප්තැම්බර් මාසයේදී 1%ක සුළු වැඩිවීමක් පමණක් වාර්තා කරමින් ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 182.9ක් ලෙස ද සටහන් විය. 2025 වසරේ හොඳම මාසය වූ ජනවාරි මාසයේදී පවා උපයා ඇත්තේ ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 400.6ක් පමණි. එය 2020 න් පසු ඉහළම අගය වුවද, ගෝලීය සංචාරක මිණුම් දඬුවලට වඩා බෙහෙවින් අඩු මට්ටමක පවතී.

2025 වසරේ මුල් මාස දහය තුළ, මෙම අංශය ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 2.65ක් උපයා ඇති අතර, එය පසුගිය වසරට වඩා 4.9%ක සුළු වර්ධනයකි. එහෙත් මෙම අගය, 2018 දී එම කාලය තුළ උපයාගත් ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 3.53ට වඩා 33%කින් අඩුය. 2018 වසරේදී ශ්‍රී ලංකාව සිය ඉහළම වාර්ෂික සංචාරක ආදායම ලෙස ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 4.38ක් වාර්තා කළේය.

රාජ්‍ය සංචාරක ආයතන තවමත් උපායමාර්ගික දිශානතියකින් තොරයි

මෙම පැහැදිලි අඩු කාර්යසාධනය නොතකා, රාජ්‍ය සංචාරක ආයතන තවමත් උපායමාර්ගික දිශානතියකින් තොරව ක්‍රියාත්මක වේ. කර්මාන්තයේ අභ්‍යන්තර ආරංචි මාර්ග පෙන්වා දෙන්නේ වෘත්තීය විශේෂඥතාවක් නොමැති, දේශපාලනිකව පත් කරන ලද පුද්ගලයින් විසින් නායකත්වය දරන බවයි. ඔවුන්ගේ සැලසුම් බොහෝ විට දුර්වල, යල් පැන ගිය හෝ කඩිමුඩියේ සකස් කරන ලද ඒවා වන අතර, යුරෝපය, නැගෙනහිර ආසියාව හෝ මැද පෙරදිග වැනි ඉහළ වියදම් සහිත වෙළඳපොළවල් ඉලක්ක කිරීමට අපොහොසත් වේ. ඒ වෙනුවට, බලධාරීන් අමු පැමිණීම් සංඛ්‍යාව ගැන පුරසාරම් දොඩන අතර, එක් සංචාරකයෙකුගෙන් ලැබෙන ආදායම වැඩි කිරීමේ වඩා වැදගත් කාර්යය නොසලකා හරිති.

වසර අවසන් වීමට ඇත්තේ තවත් මාස දෙකක් පමණක් බැවින්, ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 5ක ආදායම් ඉලක්කය සපුරා ගැනීම සඳහා ශ්‍රී ලංකාවට නොහැකි තරම් ඉහළ නැගීමකට මුහුණ දීමට සිදුවනු ඇත. එම ඉලක්කයට ළඟා වීමට නම්, නොවැම්බර් සහ දෙසැම්බර් මාසවලදී ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 2.34කට වඩා වැඩි ආදායමක් උපයා ගත යුතු අතර, එය වත්මන් මාසික ඉපැයීම් මෙන් හතර ගුණයකටත් වඩා වැඩි අගයකි. සංචාරක විශේෂඥයින් මෙය "යථාර්ථවාදී නොවන" දෙයක් ලෙස බැහැර කරන්නේ, දුර්වල ඉල්ලුම් ගම්‍යතාව සහ උපායමාර්ගික ප්‍රවර්ධන ප්‍රයත්නවල හිඟකම හේතුවෙනි.