සටහන -
රධිකා රත්නායක
ශ්‍රී ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තුව තුළ අද ආණ්ඩුවට අතිවිශාල බලයක් තිබේ. ආසනවලින් වැඩිම ප්‍රමාණයක් ඔවුන් සතුය. ජනාධිපතිවරයාට ප්‍රබල විධායක බලයක් ඇත. මේ අතර, සම්ප්‍රදායික විපක්ෂ දේශපාලන පක්ෂ, සංඛ්‍යාත්මකව පමණක් නොව ජනතා විශ්වාසය අතින් ද ඉතාම දුර්වල තැනකට වැටී ඇත.
දශක ගණනාවක් පුරා, මෙම පැරණි පක්ෂ ඉටු නොකළ පොරොන්දු ලබා දුන්නේය. දූෂණ වංචා චෝදනා නිරන්තරයෙන් ඔවුන් පසුපස පැමිණියේය. සැබෑ ජනතා ප්‍රශ්න විසඳීම වෙනුවට ඔවුන් දේශපාලන ක්‍රීඩාවල නිරත වන අයුරු ජනතාව බලා සිටියහ. ටිකෙන් ටික, ජනතාව ඔවුන්ව විශ්වාස කිරීම නැවැත්වීය. අද ඔවුන් කතා කරන විට සවන් දෙන්නේ ස්වල්ප දෙනෙකි.
ඔවුන් උද්ඝෝෂණ සංවිධානය කරන විට සහභාගී වන්නේ කිහිප දෙනෙකි.
බැලූ බැල්මට මෙය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට නරක තත්ත්වයක් ලෙස පෙනී යයි. සැබෑ විපක්ෂයක් ඉතිරි වී නැති බවක් හැඟේ. ආණ්ඩුවෙන් ප්‍රශ්න කිරීමට කිසිවෙකු නැත. බලය වගකීමට ලක් කිරීමට කිසිවෙකු නැත. විපක්ෂයක් තිබිය යුතු තැන විශාල හිස් අවකාශයක් නිර්මාණය වී ඇති සෙයකි.
නමුත් සැබෑ කතාව එය නොවේ.
ශ්‍රී ලංකාව තුළ නව දෙයක් හැඩගැසෙමින් පවතී. එය මෙරට මින් පෙර කිසිදා දැක නොතිබූ ආකාරයේ විපක්ෂයකි. එයට දේශපාලන පක්ෂයක් නැත. නිල නායකයෙකු නැත. කාර්යාල ගොඩනැගිල්ලක් හෝ පක්ෂ මූලස්ථානයක් නැත. ඒ වෙනුවට, එය නිර්මාණය වී ඇත්තේ මයික්‍රෆෝන, යතුරුපුවරු සහ කැමරා අතට ගත් සාමාන්‍ය මිනිසුන්ගෙනි. නිවසේ සිට වැඩ කරන පොඩ්කාස්ට් ශිල්පීන්ගෙනි. අන්තර්ජාලය හරහා තම අදහස් බෙදාගන්නා ලේඛකයින්ගෙනි. තම පරිගණක තිරය මත ප්‍රබල රූප නිර්මාණය කරන කලාකරුවන්ගෙනි. තම අනන්‍යතාවය හෙළි නොකර සත්‍යය කතා කරන නිර්භීත හඬවල්ගෙනි.
මෙය, මහජන විපක්ෂයයි. එය මේ වන විට සියල්ල වෙනස් කරමින් සිටී.
මෙම ව්‍යාපාරයේ කේන්ද්‍රයේ සිටින්නේ තම වේදිකාවන් භාවිතා කරමින් වගවීම ඉල්ලා සිටින නිර්මාණකරුවන්ය. ඇතැම් අය රජයේ ප්‍රතිපත්ති හැමෝටම තේරෙන ලෙස සරලව විග්‍රහ කරන අතර, තවත් සමහරුන් ලියන ලිපි සමාජ මාධ්‍ය තුළ දහස් ගණන් වාරයක් බෙදා ගැනේ. තවත් අය සංකීර්ණ ආර්ථික දත්ත සාමාන්‍ය මිනිසුන්ට තේරෙන ලෙස පැහැදිලි කරන අතර, තවත් පිරිසක් කරුණු සහ හාස්‍යය මුසු කරමින් සැබෑ තත්ත්වය හෙළිදරව් කරති.
මේ අය මීළඟ මැතිවරණය එනතුරු බලා සිටින දේශපාලනඥයන් නොවේ. ඔවුන් සමාජ කතිකාවතට මාතෘකා සපයයි. ඔවුන් ඉතා වේගයෙන් ක්‍රියාත්මක වන අතර, බොහෝ විට උදෑසන පුවත්පත් මුද්‍රණය වීමටත් පෙර තොරතුරු ජනතාව වෙත ගෙන යයි. ඔවුන්ගේ චිත්‍රාගාර කුඩා විය හැකි වුවත්, ඔවුන්ට සවන් දෙන මිලියන ගණනක ජනතාවක් සිටිති. එක් පොඩ්කාස්ට් වැඩසටහනකට, පාර්ලිමේන්තුවේ සතියක විවාදයකට වඩා සැබෑ කතිකාවක් නිර්මාණය කළ හැකිය.
පැරණි මාධ්‍ය ආයතන තම අයිතිකරුවන්, වෙළඳ දැන්වීම්කරුවන් සහ දේශපාලන සම්බන්ධතා ගැන කනස්සලු වන විට, නව ඩිජිටල් ප්‍රවෘත්ති නාලිකා බිහි වී තිබේ. මෙම නාලිකා කුඩා සහ වේගවත්ය. සම්ප්‍රදායික මාධ්‍ය පසුබට කරවන පීඩනයන් ඔවුන්ට නැත. ඔවුන් අන් අය වාර්තා නොකරන පුවත් වාර්තා කරයි. බලවතුන් අපහසුතාවයට පත් කරන දැඩි ප්‍රශ්න අසයි. ඔවුන්ගේ පක්ෂපාතීත්වය ධනවත් අයිතිකරුවන්ට හෝ දේශපාලන මිතුරන්ට නොව, සත්‍යයට පමණි.
මෙම ව්‍යාපාරයේ තවත් සිත්ගන්නා සුළු කොටසක් නම් එහි නිර්මාණශීලී බලකායයි. සංකීර්ණ දේශපාලන ගැටලු ගෙන, ඒවා කවුරුත් තේරුම් ගන්නා අන්තර්ගතයන් බවට පත් කරන කලාකරුවන් සහ සන්නිවේදකයන් මෙහි සිටී. තරුණ ග්‍රැෆික් නිර්මාණ ශිල්පීන් දූෂණ වංචා සරල රූප සටහන් මගින් පැහැදිලි කරන නිර්මාණ බිහි කරයි. පැය කිහිපයක් ඇතුළත, මෙම රූප සමාජ මාධ්‍ය පුරා පැතිර යමින්, දීර්ඝ විමර්ශන වාර්තාවක් කිසිදා නොකියවන දහස් ගණනකට කාරණය පහදා දෙයි.
සෑම ජනප්‍රිය සටහනක් සහ වැදගත් පණිවිඩයක් පිටුපසම නිහඬව වැඩ කරන චින්තකයෝ සිටිති. මෙම පර්යේෂකයන් සහ විශ්ලේෂකයෝ ව්‍යාපාරය ශක්තිමත් කරන කරුණු සහ තර්ක සපයති. ඔවුන්ට කීර්තියක් අවශ්‍ය නැත. ඔවුන් කරුණු තහවුරු කරන්නේ යමක් ප්‍රසිද්ධියට පත් වීමට පෙරය. ඔවුන් කෝපය, තර්කයක් බවටත්; හැඟීම්, සාක්ෂි බවටත් පත් කරයි.
මෙම ව්‍යාපාරයේ ඇති විශේෂත්වය වන්නේ එය ක්‍රියාත්මක වන ආකාරයයි - එනම්, සාමාන්‍ය සංවිධානයකින් තොරව ක්‍රියාත්මක වීමයි. වසා දැමීමට ප්‍රධාන කාර්යාලයක් නැත. බිය ගැන්වීමට තනි නායකයෙක් නැත. අත්හිටුවීමට බැංකු ගිණුමක් නැත. මෙම ව්‍යාපාරය පවතින්නේ බොහෝ ස්වාධීන පුද්ගලයන් සහ කුඩා කණ්ඩායම් ලෙසය. ඔවුන් සියල්ලෝම එකම දිශාවකට ගමන් කරති. මෙම විකේන්ද්‍රගත ව්‍යුහය එහි දුර්වලකමක් නොව ශක්තියකි. එක් හඬක් නිහඬ කිරීමට උත්සාහ කරන විට, තවත් හඬවල් දහයක් නැගී සිටියි.
මෙම ව්‍යාපාරයේ සුන්දරත්වය නම්, කිසිදු විධිමත් එකඟතාවයකින් තොරව, මිනිසුන් ස්වභාවිකවම එකට වැඩ කිරීමයි. පොඩ්කාස්ට් ශිල්පියෙක් සැකකටයුතු රාජ්‍ය වියදමක් ගැන හෙළිදරව්වක් ප්‍රකාශයට පත් කරයි. පැය කිහිපයක් ඇතුළත, ග්‍රැෆික් නිර්මාණ ශිල්පීන් එම සංඛ්‍යා ලේඛන පෙන්වන රූප නිර්මාණය කර අවසන්ය. එදින සවස් වන විට, අනෙකුත් නිර්මාණකරුවන් තම නාලිකාවල ඒ ගැන සාකච්ඡා කරමින්, තමන්ගේම අදහස් එකතු කරති. ඔවුන් ඊර්ෂ්‍යාවකින් තොරව එකිනෙකාගේ නිර්මාණ බෙදා හදා ගනී. එහි ප්‍රතිඵලය වන්නේ, කුඩා ගරිල්ලා බලකායක් මෙන් වේගයෙන් ගමන් කරන නමුත්, මහා ව්‍යාපාරයක් මෙන් ජනතාව වෙත ළඟා වන එක්සත් විපක්ෂයකි.
මෙම ව්‍යාපාරය හුදෙක් දේවල් විනාශ කිරීමට හෝ අවුල් ඇති කිරීමට උත්සාහ කරන බවට ඇතැමුන් චෝදනා කරයි. නමුත් එය සම්පූර්ණයෙන්ම වැරදි අදහසකි. ඔවුන්ගේ අරමුණ ආණ්ඩුව අසාර්ථක කිරීම නොව, ආණ්ඩුව අවංක තැනකට ගෙන ඒමයි. මෙම වෙනස ඉතා වැදගත්ය. ඇමතිවරුන් ජනතාවට කැපකිරීම් කරන්නැයි කියමින්, තමන් මිල අධික රාජ්‍ය සුඛෝපභෝගී සැප සම්පත් භුක්ති විඳින විට, මොවුන් එම කුහකකම හෙළිදරව් කරයි. රාජ්‍ය නිලධාරීන් පැහැදිලි බොරු කියන විට, ඔවුන් සත්‍ය කරුණු ඉදිරිපත් කරයි. මහජන මුදල් පැහැදිලි කිරීමකින් තොරව අතුරුදහන් වූ විට, එයට සිදු වූයේ කුමක්දැයි ඔවුන් ප්‍රශ්න කරයි.
මෙම මිනිසුන් මෙතරම් නිර්භීත ඇයි? බලවත් දේශපාලනඥයන්ට ඔවුන් බිය නොවන්නේ ඇයි? පිළිතුර සරලය: ඔවුන් දන්නවා ජනතාව ඔවුන් සමඟ සිටින බව. ඔවුන් කතා කරන්නේ තමන්ගේ පෞද්ගලික මතය නොව, මිලියන සංඛ්‍යාත සාමාන්‍ය පුරවැසියන් සිතන නමුත් ප්‍රසිද්ධියේ කිව නොහැකි දේය. ඔවුන් හඬක් නගන්නේ, බොරුවලින් හෙම්බත් වී සිටින සාමාන්‍ය මිනිසුන්ගේ හිතේ තියෙන කලකිරීමට, කෝපයට සහ බලාපොරොත්තුවලටයි. මෙම මහජන සහයෝගය ඔවුන්ගේ පලිහයි.
ඔබ බහුතරය වෙනුවෙන් කතා කරන විට, බහුතරය ඔබව ආරක්ෂා කරයි.
ශ්‍රී ලංකාව අද ඓතිහාසික දෙයක් අත්විඳිමින් සිටී. රට පැරණි, පක්ෂ මත පදනම් වූ විපක්ෂයක සිට, ජනතාව කේන්ද්‍ර කරගත්, ඩිජිටල් යුගයෙන් උපන් නව විපක්ෂයකට මාරු වී ඇත. මෙම මාරුව, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ක්‍රියාත්මක වන ආකාරයේ වැදගත් පරිණාමයක් සනිටුහන් කරයි. සම්ප්‍රදායික දේශපාලන පක්ෂ ජනතා අවශ්‍යතා නියෝජනය කිරීම නැවැත්වූ විට, ජනතාව තම හඬ ඇසීමට සැලැස්වීමට නව ක්‍රම සොයා ගන්නා බවට මෙය කදිම උදාහරණයකි. මෙය තාවකාලික දෙයක් නොවේ. මෙය පුරවැසියන් දේශපාලනය සමඟ ගනුදෙනු කරන නව ආකෘතියයි.
එය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳ මූලික සත්‍යයක් ඔප්පු කරයි: අවසානයේදී, සැබෑ විපක්ෂය යනු දේශපාලන පක්ෂයක් නොව, ජනතාවගේ හෘද සාක්ෂියයි.
අද ශ්‍රී ලංකාවේ, ඒ හෘද සාක්ෂිය අවදියෙන්, එකිනෙකා හා සම්බන්ධ වෙමින්, කිසිසේත් නොසලකා හැරිය නොහැකි බලවේගයක් බවට පත්ව තිබේ.
සටහන -
රධිකා රත්නායක