1980 වැඩ වර්ජනයත් 1983 ජාතිවාදී කෝලාහලයත් ලංකාව ඇතුලේ ජූලි මාසය උණුසුම් කළේය. ඊට පසුව මතක හිටින තැනට ලංකාව ඇතුලේ ජූලි මාසය උණුසුම් කළේ, 2022 වසරේ මැයි 08 ප්රහාරය සමඟ වූ ගෝල්ෆේස් අරගලයේ වූ තීරණාත්මක හැරවුමය. එනම් එල්ල කෙරුණු ප්රහාරය විසින් අරගලය ප්රචණ්ඩකාරීන් අතට පත් කිරීමය. එහි ප්රතිඵලය නම් රට රකින්න කියා බලයට පැමිණි ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිට ජූලි 13, පණ බේරාගන්න රටින් පැන යන්න සිදුවීමය. අනතුරුව 2022 ජූලි 14, ගෝඨාභය ජනාධිපතිවරයා ධූරයෙන් ඉල්ලා අස්වීමත් ජූලි 21 , රනිල් වික්රමසිංහ ජනාධිපති ධූරයට පත්වීමත් විසින් ජූලිය තවත් උණුසුම් කළේය. 2022 ජූලි 21 බලය ගත්තේ , ඊට දෙවසරකට පෙර පැවති මහ මැතිවරණයේදී එජාප නායකයා ලෙස පාර්ලිමේන්තුවේ තනි ආසනයකට හිමිකම් කියූ රනිල් වික්රමසිංහ වීම විපක්ෂය එදා හෑල්ලු කළේ" පිං ජනපති" කියාය. විපක්ෂයේ ඇතමුන් රනිල් වික්රමසිංහ ජනාධිපති ව බෞතීස්ම කරන්න හදිසි වුනේ " රනිල් රාජපක්ෂ" කියාය. ඒ ජනාධිපති මැතිවරණ (විශේෂ විධිවිධාන) පනත (1981 අංක 2) යටතේ පාර්ලිමේන්තුවේ පැවැත්වූ ඡන්ද විමසීමේදී ජන්ද 134ක් ලබා ජනපති වෙන්න බහුතර සහාය පොදුජන පෙරමුණෙන් ලබාගත් නිසාය.
කෙසේ වෙතත් රනිල් වික්රමසිංහ ජනාධිපතිධුරය භාර ගන්නා අවස්ථාවේ රටේ පැවතියේ ඉතිහාසයේ වූ දරුණුතම අභියෝගාත්මක තත්ත්වය හමුවේ බව රහසක් නොවේය. එක් පසෙකින් ඉතිහාසයේ දරුණුතම ආර්ථික අර්බුදය රට වෙලාගෙනය. අනෙක් පසින් ප්රචණ්ඩ වූ සහ දිග්ගැස්සෙන අරාජිකත්වයක් රට වෙලාගෙනය. ජනාධිපතිධුරයේ දිවුරුම් දී පැය 12ක් ගතවීමටත් පෙර රනිල් කළේ ආරක්ෂක අංශ යොදවා ගාලුමුවදොර ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලය සහ ඒ අවට ප්රදේශයෙන් විරෝධතාකරුවන් ඉවත් කිරීමය. අනතුරුව ඔහු ඉන්ධන, ගෑස් , පෝලිම් අවසන් කරන්නට ක්රියාමාර්ග ගත්තේය.
ඒ සෑම අංශයක්ම එකින් එක සාර්ථක වන විට ජනපති රනිල් වැටුණු රට ගොඩගැනීම වෙනුවෙන් වන සිය සිව් වැදෑරුම් සැලැස්ම පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළේය.
- ජාත්යන්තර මුල්ය අරමුදල සමග සාකච්ඡා කොට විස්තීරණ ණය පහසුකම් ලබා ගැනීම සහ රට තුළ මුල්ය විනයක් ඇති කිරීම.
- ජාත්යන්තර මුල්ය හා නීති විශේෂඥයන් වන ලසාඩ් සහ ක්ලිෆඩ් චාන්ස් ආයතන සමග එක්වී අයිඑම්එෆ් සම්බන්ධීකරණය ඇතිව ණය ස්ථාවර කරලීමේ සැලසුම සකස් කිරීම හා ණය හිමියන් සමග සාකච්ඡා කොට එකඟත්වයකට එළැඹීම
- විදේශ ආයෝජන තහවුරු කර ගැනීම හා අපනයන ආර්ථිකය ශක්තිමත් කරලීමට අවශ්ය ප්රතිපත්ති, නීති රීති සහ වැඩසටහන් සම්පාදනය කිරීම සහ ඩිජිටල් හරිත ආර්ථිකයක් නිර්මාණය කිරීම මෙන්ම ඒ සමඟ රටේ ආර්ථිකය ප්රවර්ධනය පිණිස අවශ්ය ප්රතිසංස්කරණ සකස් කර ඉදිරිපත් කිරීම
- මෙම වැඩ පිළිවෙල ඔස්සේ 2048 වෙද්දී ණය බරින් තොර දියුණු ආර්ථිකයක් ඔස්සේ සංවර්ධිත දේශයක් බවට පත්වීම
එතැන් පටන් ඔහු අභියෝගය බාරගත් පළමු මොහොතේම සඳහන් කළ ප්රසිද්ධ වැල් පාලමේ අවධානම් නමුත් නොගොසින් බැරි ගමන ඇරඹුවේය. 2023 සහ 2024 අයවැය ලේඛන මගින් එම වැඩපිළිවෙළ තවදුරටත් ශක්තිමත් කළේය. රට මේ වන විට අත්විඳින්නේ ඒ වැඩසටහනේ අස්වැන්නය. තවදුරටත් ඉන්ධන , ගෑස් පෝලිම් රටේ නැත. ඖෂධ හිඟයක් ද නැත. 2022 වන විට දවසේ පැය 14ක් පමණ වූ විදුලි කප්පාදුවද නැත. 2022 වසරේ 70% ක් වැනි ඉහළ අගයකට ගිය උද්ධමනය මේ වන විට අවසානයේදී 1.7% ක් දක්වා අඩුවී ඇත. එක දිගට කාර්තු 6ක් හැකිලෙමින් තිබූ ආර්ථිකය යළි වර්ධනය වෙන්න පටන් ගෙන ඇත. 2022 මැයි මාසය වන විට ඩොලර් මිලියන 20ක් ලෙස, එනම් එක් පුරවැසියකු වෙනුවෙන් එක් ඩොලරයක් නැතිව පත්ලටම හිඳී නන්නත්තාරව තිබුණු මෙරට විදේශ සංචිතය මේ වන විට ඩොලර් මිලියන 5410 ක් දක්වා ඉහළ නැග ඇත. ඩොලරයට සාපේක්ෂව රුපියලද ඒ සමඟ ශක්තිමත්ව හමාරය.
එපමණක් නොව ප්රාථමික ගිණුමේ හිඟය, අතිරික්තයක් ලෙස පරිවර්තනය වී ඇත. මහ බැංකුව ස්වාධීන කිරීම සහ IMF සමඟ ගිවිසුම්ගතවීම හමුවේ මුදල් මුද්රණය නොකර අයවැය හිඟය පියවා ගැනීම වෙනුවෙන් තත්ත්වය සම්පුර්ණ වී ඇත. විදේශ ගෙවුම් ශේෂයේ ජංගම ගිණුමේ අතිරික්තයක් ඇති කර ගෙන ඇත. එසේම ජාත්යන්තර මුල්ය අරමුදල සමඟ වන වැඩසටහන සාර්ථක කර ගැනීම හමුවේ වසර දෙකකට පසුව විදෙස් රටවල් ඇතුළු ජාත්යන්තර මුල්ය සංවිධාන සමඟ නීත්යානුකුල ලෙස ගනුදෙනු කිරීමේ අවස්ථාව හිමිව ඇත. එසේම ණය ප්රතිව්යුහගතකරණ ක්රියාවලිය සාර්ථක කරගැනීම සමඟ ශ්රී ලංකාව තවදුරටත් බංකොලොත් රටක් නොවන අතර ණය ගෙවීමට හැකි රටක් බවට වන සහතිකය ජාත්යන්තරය වෙතින් ලබා ඇත. අනෙක් අතට ණය ප්රතිව්යුහගතකරණ ක්රියාවලිය සාර්ථක කර ගැනීම හමුවේ ණය ගෙවීමේ කාලය 2043 දක්වා දීර්ඝ කර ගන්නටත්, ගෙවීමට ඇති ණය වෙනුවෙන් ඩොලර් බිලියන 8ක සහනයක් ලබාගන්නට හැකිව තිබේ. පසුගිය කාලසීමාව තුළ ණය පොලිය සහ වාරික ගෙවීමට රටේ මුළු ආදයමෙන් 70%කට වඩා වැය කරමින් සිටින රටකට මෙය අස්වසුමක් නොවේද ?
අනෙක් අතට ආර්ථික අර්බුදය හමුවේ දරුණුතම අවධාමකට පාත්රවූ ප්රජාව රැකගැනීම වෙනුවෙන් අස්වැසුම සමාජ ආරක්ෂණ ජාලය ක්රියාවට නගා ඇත. සමෘද්ධිය මෙන් තුන් ගුණයක මුල්ය ප්රතිපාදන ඊට වෙන්කර ඇත. ලක්ෂ 14ක් ලද සමෘද්ධිය වෙනුවට ලක්ෂ 23ක ප්රජාවක් අස්වැසුම මඟින් සුරක්ෂිත කර ඇත. ලක්ෂ 20ක ජනතාවගේ ඉඩම් අයිතිය ලබාදීම සඳහා උරුමය වැඩසටහන දියත්කර ඇති අතර, නාගරික මහල් නිවාසවල වෙසෙන්නන්ට ඔවුන්ගේ නිවාස අයිතිය ලබාදීමේ හිමිකම් ඔප්පු වැඩසටහනද දියත්කර ඇත. කෘෂි නවීකරණය ඇතුළුව කෘෂි කර්මාන්තයේ මෙන්ම කර්මාන්ත ආශ්රිතව විප්ලවීය පිම්මක් වෙනුවෙන් රට සූදානම් කරමින් තිබේ.
දුෂණය පිටුදැකීමට අවශ්ය අණපනත් සම්මතකර, ක්රියාවලිය වඩාත් සුරක්ෂිත කර රට යළිත් පෝලිම් යුගයක් වෙත නොවැටීම වෙනුවෙන් ආර්ථික පරිවර්තන පණත ගෙනවිත් ඇති අතර මුල්ය කළමනාකරණ පනත මඟින් රටේ මුල්ය විනය සහතික කිරීමට කටයුතු කර ඇත. එසේම ඉතිහාසයේ අඩුම කාලයක් තුළ වැඩිම අණපනත් ප්රමාණයක් සම්මත කර ගන්නට කටයුතු යෙදුණේ මේ කාලසීමාව තුළය. ඊට ඉලක්කයක් ඇති අතර පැහැදිලි වැඩපිළිවෙලක් ද තිබේ. තවදුරටත් යැපුම් ආර්ථිකයක් හෝ ආනයන ආර්ථිකයක් ඔස්සේ රටට අනාගතයක් නැති බව නිතර අවධාරණය කරන ජනාධිපති රනිල් වික්රමසිංහ රට අපනයන , හරිත ආර්ථිකයක් වෙත යොමුකළ යුතු බව කියන්නේ ඒ නිසාය. පුනර්ජනනීය බලශක්තිය භාවිතයට ගැනීම , ද්වී පාර්ශවීය සහ බහු පාර්ශවීය වෙළඳ ගිවිසුම් නැවත ඇතිකර ගන්නටද කටයුතු කරමින් ඇත.
දරුණු ආර්ථික අර්බුදයකට විසඳුම් ලෙස ඇති ගෝලීය අත්දැකීම නම් රාජ්ය අංශයේ වියදම් වල බරපතල කප්පාදු කිරීමය. ඒ වෙනුවෙන් වැටුප් සහ කාර්ය මණ්ඩල කප්පාදුවය. නමුත් ලංකාවේ ආර්ථිකය ඉතිහාසයේ දරුණුතම ආර්ථික අර්බුදයට මුහුණදී යළි නැගී සිටීම වෙනුවෙන් වූ ජනාධිපති රනිල් වික්රමසිංහගේ වැඩපිළිවෙල තුළ එවැන්නක් තිබුණේ නැත. ඒ වෙනුවට ඔහු රාජ්ය සේවක වැටුප තවත් රුපියල් 10000කින් වැඩි කළේය. රාජ්ය ආදායම් ඉහළ දැමීම වෙනුවෙන් ජනප්රියවාදී තීන්දු වෙත පයින් ගසා දැඩි තීන්දු ගත්තේය. බදු ප්රතිසංස්කරණ අකුරට හඳුන්වා දුන්නේය. ඉන්දියානු සාගරයේ භූ දේශපාලන මර්මස්ථානයක පිහිටි මෙරට ඒ නිසාම වන ආර්ථික, දේශපාලන වැදගත්කම අතිමහත්ය. ඉන්දියානු වට අද්දර රටවල සංගමයේ සභාපතිත්වය ගනිමින් එම වටිනාකම රටට ගැනීමට අවශ්ය සැලසුම් පවා සකස් කරන්නට ජනාධිපති රනිල් කටයුතු කර ඇත. ඒ අපේක්ෂාව තුළ වන්නේ ලොව වටිනාම සහ ප්රබලම ඉන්දියානු සාගර කලාපයේ බල කේන්ද්රයක් බවට රට පත්කිරීමය. ඒ වෙනුවෙන් විවේචනය කරන්න සිදුවන්නේ ගෝලීය බටහිරද , නැගෙනහිරද, උතුරද දකුණද කියා වෙනසක් ජනපති රනිල්ට නැත. අවශ්ය මොකක්ද ? ඒ වෙනුවෙන් වන නිවැරදි ප්රතිපත්තිය තමන් සතුද ? ඒ සමඟ ක්රියාත්මකවීම ජනපති රනිල්ගේ ස්වාභාවයය.
එවැනි කටයුතු සිදුකිරීම ජනප්රියවාදී දේශපාලන අදහසින් බැලුවහොත් සියදිවි නසා ගැනීමකට දෙවැනි නැත. නමුත් ජනපති රනිල්ට වැදගත් වුණේ, තමන්ගේ දේශපාලන අනාගතයට වඩා මිලියන 22ක ජනතාවගේ ඉරණමය. රටේ අනාගතයය.
සාමාන්යයෙන් දේශපාලනඥයන් කතා කීමට හපන්නුය. දේශපාලන තීන්දු තීරණ කියමින් ඕනම අබබ්බයෙකුටත් කතා පවත්වන්න පුළුවන. මොන මොනවා හෝ තීන්දු තීරණ ගන්නද පුළුවන. නමුත් දේශපාලනයේදී, රාජ්ය පාලන කලාවේදී වැදගත් වන්නේ, තමන් විසින් ගනු ලබන තීන්දුවේ ප්රතිඵලය සම්බන්ධව නිවැරදි පුරෝකතනයක සිටීමය. කරන්න පෙර ප්රතිඵලය දැකගත හැකි තැනට තීන්දු තීරණ පරිණතව තිබීමය. එසේ පෙර කියවීමක් නොමැතිව ගනුලබන තීන්දු කොයිකටත් වඩා දේශපාලනයේදී අවධානම් ය. ඒ ගැන මතක හිටින පාඩම කියාදුන්නේ ජනාධිපති ගෝඨාභය ය. දේශපාලන උගත් පාඩම් තමන්ගේ ජීවිත වලට එක්කර ගැනීමට නොහැකිවීම වත්මන් විපක්ෂය සිදුකරගත් ලොකුම වරදය.
එදා විපක්ෂ නායක සජිත් ආර්ථික දත්ත දෙස බලා රටේ වගකීම ගන්න බය වීම පෞරුෂ දුර්වලතාවක් පමණක්ම නොවේය. දත්ත දෙස බලා ක්රියාත්මකවීමට තරම් දැක්මක් හෝ වැඩපිළිවෙලක් ඔහුට නොතිබීමද ඊට බලපෑවේය. අද වෙන්ඩ ජනපතිට ඇඳ සිටින අනුරලා පවා එදා හිටියේ, ප්රචණ්ඩ වූ අරගලකරුවන් සමඟ ගොස් පාර්ලිමේන්තුවත් වටලෑමේ මනෝභාවයක මිස, අර්බුදය විසඳා මිලියන 22ක ජනතාවගේ ඉරණම ශෝකාන්තයක් වීම වළක්වන තැනක නොවේය. නමුත් ජනපති රනිල් අර්බුදය විසඳීම වගේම ඊට අදාළ වැඩපිළිවෙළ නිශ්චිතව දැන සිටියේය. සිය සැළැස්ම ක්රියාවට නැගීමත් සමඟ අත්වන ප්රතිඵලයද දැන සිටියේය. එදා අභියෝගයට බයෙන් සැඟවුණු සහ එදා රාජ්ය දේපොළට හානි කරමින් ප්රචණ්ඩ රස්තියාදුකාරයන් සමඟ පාරේ පිස්සු නැටුවන් අද වෙන්ඩ ජනපති සූට් ඇඳ තවදුරටත් ජනතාව අන්දන්න එන විට අඬනවාද හිනාවෙනවාද කියන තෝරා ගැනීම ජනතාව සතුය.
සැබවින්ම ජනපති රනිල් එම ධූරය ගත්තේ පිනටද ? කියා අසමින් විපක්ෂය කෝචෝක් දමන විට ජනාධිපති රනිල් සිටියේ පැය 24 ම රට ගොඩනැගීමේ වැඩපිළිවෙල සාර්ථක කර ගැනීමට වෙහෙසෙමින්ය. විපක්ෂය රනිල් රාජපක්ෂ කියමින් අවලාද නගන විට, ජනපති රනිල් හිටියේ, රාජපක්ෂලා මෙන්ම හිටපු පාලකයන් අතින් වැරදි පීල්ලට වැටුණු රට හරි පීල්ලට ගන්න වෙහෙසෙමින් ය. විපක්ෂය ජනපති රනිල්ගේ කලිසම දෙස බලා සිටින විට ජනපති රනිල් සිටියේ ජනතාව සාගතයෙන් ගලවාගෙන සැනසුම් සුසුමක් හෙළන තැනට රට මෙහෙයවමින්ය. ඔවුන් IMF ගැන මෙන්ම ණය ප්රතිව්යුහගතකරණය ගැන බොරු බිල්ලන් මවන විට ජනපති රනිල් සිටියේ, රට බංකොලොත් බවින් මුදවාගෙන ලෝකය ඉදිරියේ දෙපයින් සිටගැනීමට සූදානම් කරමින්ය. ඔවුන් ජනපති රනිල්ගේ ටයි ගැටය දෙස බලාසිටින විට ජනපති රනිල් සිටියේ ආර්ථික අර්බුදයෙන් මෙන්ම විශේෂයෙන් ණය උගුලෙන් ගැළවීම ලද රට යළිත් එවැනි අභාවාචකයකට නොවැටෙන තැනට කටයුතු සකස් කරමින්ය.
ජනපති රනිල් ගේ පදවි ප්රාප්තියේ තෙවසර ඇරඹෙන 2024 ජූලි 21 වන විට ඒ සියලු ප්රයත්නයන්ගේ සාර්ථකත්වයක් ලැබීමට ඔහු සමත්ව ඇත. වෙරිටේ සමීක්ෂණ වාර්තා පවා ඊට සාක්ෂි දරන්නේය. සැබවින්ම 2022 වසරේ බලය ගන්නා විට ආර්ථිකය ඇතුළුව සෑම අංශයකින්ම ඇද වැටී විනාශව තිබු රට, 2018 වසරේ තිබූ තැනට යළි ගෙන ඒමට ජනපති රනිල් සමත්ව ඇත. ඒ වෙනුවෙන් දියත්කළ වැඩපිළිවෙල අසාර්ථක කර ආපසු රට අර්බුදය දෙසට හැරවීමට ප්රයත්න දැරූ විපක්ෂය දේශපාලන වශයෙන් නිරුවත්ව ඇත. එසේ නම් දැන් ඇත්තේ 2019 සිදුකළ වරද යළිත් නොකර, ආර්ථිකය තවදුරටත් ස්ථාවර කරගෙන වේගවත් සංවර්ධන යුගයකට යාමය. ආපසු හැරීමක් නැති මේ තීරණාත්මක කඩඉම් කාලය පරිස්සමෙන් සීරුවට පැනිය යුතුය. ඒ වෙනුවෙන් මේ වෙලාවේ සුදුසුම රනිල් ය. කාගේ කාගේත් තේරීම ජනපති රනිල්ගේ පිනෙන් "පිං ජනපති පදවි පතන", රට ආපසු අර්බුදයට කැඳවීමට වෙහෙසෙන "වෙන්ඩ ජනපති"ලා විශ්රාම ගන්වමින් ජනතාව ඒ තීන්දුව ගන්නා දිනය වැඩි ඈතක නැත. මේ පසුබිමේ ජනතාව වෙතින් අනිවාර්යය දේශපාලන විශ්රාමයට නියමිත "වෙන්ඩ ජනපතිලා"ගෙන් අහන්න ඇත්තේ "පිං ජනපතිගේ වැඩ කොහොමද ?" කියාය.
එස්. එම් . ලියනගේ