ඩොලර්-ආධිපත්‍ය වෙළෙඳ ගනුදෙනු පියවීමේ ක්‍රමයෙන් තීරණාත්මක ලෙස ඉවත් වෙමින්, ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකු අධිපති ආචාර්ය නන්දලාල් වීරසිංහ මහතා, ශ්‍රී ලංකාව සහ චීනය අතර වාණිජ කටයුතු විධිමත් කිරීම සඳහා සෘජු රෙන්මින්බි (RMB) ගෙවීම් ක්‍රමවේදයක් හඳුන්වා දීමට මුලපුරා ඇත.
වත්මන් ක්‍රමය යටතේ, ශ්‍රී ලාංකික ආනයනකරුවන්ට රුපියල්, එක්සත් ජනපද ඩොලර් බවට පරිවර්තනය කර, අවසානයේ RMB වලින් ගෙවීම් පියවීමට සිදුවේ. මෙමගින් බහුවිධ විනිමය අනුපාත අවදානම් සහ ඉහළ ගනුදෙනු පිරිවැයක් දැරීමට සිදුවේ.
සෘජු RMB ගෙවීම් මාර්ගයක් මගින් මෙම අතරමැදි පියවර ඉවත් කර, එදිනම මුදල් හුවමාරු කිරීම, අඩු සැකසුම් ගාස්තු සහ ද්විපාර්ශ්වික වෙළඳාමේ මිල ස්ථායීතාවය වැඩිදියුණු කළ හැකි බව ආචාර්ය වීරසිංහ මහතා තර්ක කරයි.
මෙය සක්‍රීය කිරීම සඳහා, ශ්‍රී ලංකාව තුළ විශේෂිත RMB පියවීම් බැංකුවක් (clearing bank) ස්ථාපිත කිරීමට ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව සොයා බලමින් සිටී. මෙය විදේශ වාර්තාකාරී බැංකු මත රඳා නොසිට, දේශීය බැංකු සහ ව්‍යවසායකයන්ට RMB ගිණුම් විවෘත කිරීමට, දේශසීමා ගෙවීම් පියවීමට සහ දේශීය RMB ගනුදෙනු සිදු කිරීමට ඉඩ සලසන, චීන රජය විසින් අනුමත කරන ලද අක්වෙරළ මූල්‍ය ආයතනයක් ලෙස ක්‍රියා කරනු ඇත. බීජිං රජයේ ගෝලීය RMB පියවීම් ජාලය පුළුල් කිරීමේ වැඩපිළිවෙල දැනටමත් රටවල් 30කට අධික සංඛ්‍යාවක් කරා ළඟා වී ඇත.
මූල්‍ය-විශ්ලේෂණ දෘෂ්ටිකෝණයකින් බලන කල, මෙහි ප්‍රතිවිපාක සැලකිය යුතු ය. මෑතකාලීන ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ (IMF) පර්යේෂණයකට අනුව, අක්වෙරළ RMB පියවීම් බැංකුවකට සම්බන්ධ වීමෙන්, රටක් RMB වලින් පියවන ගෙවීම්වල කොටස වාර්ෂිකව සියයට 3 සිට 6 දක්වා වැඩි කර ගත හැකිය.
ශ්‍රී ලංකාව වැනි, පුළුල් ආර්ථික අර්බුදයක් මධ්‍යයේ විදේශ විනිමය සංචිත සහ ආනයන ගෙවීම් පීඩනයට ලක්ව ඇති රටකට, සෘජු RMB ගෙවීම් හඳුන්වා දීමෙන් එක්සත් ජනපද ඩොලරය මත යැපීම අඩු කර, විදේශ විනිමය පරිවර්තන පිරිවැය පහත හෙළා, සංචිත විවිධාංගීකරණය ශක්තිමත් කළ හැකිය. ඇත්ත වශයෙන්ම, කොළඹ සිටින චීන තානාපතිවරයා දැනටමත් පෙන්වා දී ඇත්තේ, RMB භාවිතය පුළුල් කිරීම මගින් විනිමය අවදානම අඩු කර, සාර්ව ආර්ථික ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව වැඩි දියුණු කර, ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික ප්‍රකෘතියට සහාය විය හැකි බවයි.
පිරිවැය සහ කාලය ඉතිරි කිරීමට අමතරව, මෙම පියවර ගැඹුරු උපායමාර්ගික සහ ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිවිපාක ගෙන එයි. උදාහරණයක් ලෙස:
චීනයෙන් වාර්ෂිකව ඩොලර් බිලියන කිහිපයක ආනයන ඇස්තමේන්තු කර ඇති හෙයින්, එම ගනුදෙනුවලින් කොටසක් RMB-නාමික පියවීම් සඳහා මාරු කිරීමෙන්, වෙනත් ප්‍රමුඛතා (ණය සේවාකරණය හෝ අත්‍යවශ්‍ය ආනයන වැනි) සඳහා එක්සත් ජනපද ඩොලර් සංචිත නිදහස් කර ගත හැකිය.
සෘජු ගෙවීම් මාර්ගයක් මගින්, සුමට ගෙවීම් යටිතල පහසුකම් සහ අඩු විදේශ බැංකු අතරමැදියන් හේතුවෙන්, වැඩි චීන ආයෝජකයින් සහ අපනයනකරුවන් ශ්‍රී ලංකාවේ පාර්ශ්වකරුවන් සමඟ සම්බන්ධ වීමට දිරිමත් කළ හැකිය.
අවදානම් අංශයෙන් බලන කල, ශ්‍රී ලංකාව RMB හෝ චීන මූල්‍ය යටිතල පහසුකම් මත අධික ලෙස රඳා පැවතීමෙන් ආරක්ෂා විය යුතුය. ඩොලරය මත යැපීම අඩු කිරීම වාසිදායක වුවද, එය චීනයේ මූල්‍ය පද්ධතියට සම්බන්ධ වීම, විභව නියාමන සහ ද්‍රවශීලතා සීමාවන් සහ භූ-දේශපාලනික ඇඟවුම් පිළිබඳ ප්‍රශ්න මතු කරයි.
2021 දී, ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව විදේශ විනිමය ද්‍රවශීලතාවය ශක්තිමත් කිරීම සඳහා චීන මහජන බැංකුව සමඟ පැවති RMB බිලියන 10ක ද්විපාර්ශ්වික මුදල් හුවමාරු ගිවිසුමක් (swap) භාවිතයට ගන්නා ලදී. එම සිදුවීම චීන-මුදල් සම්බන්ධතාවල විභවය සහ සංකීර්ණත්වය යන දෙකම ඉස්මතු කරයි.
සාරාංශයක් ලෙස, ශ්‍රී ලංකාව සෘජු RMB ගෙවීම් සක්‍රීය කිරීමට ගන්නා උත්සාහය, සිය වෙළෙඳ-පියවීමේ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය නවීකරණය කිරීම සහ ඩොලරය මත යැපීම ලිහිල් කිරීම සඳහා වන නිර්භීත පියවරකි. එය හොඳින් ක්‍රියාත්මක කළහොත්, ආනයනකරුවන් සහ අපනයනකරුවන් සඳහා පිරිවැය අඩු කර, චීන-ශ්‍රී ලංකා මූල්‍ය ඒකාබද්ධතාවය ගැඹුරු කර, විදේශ විනිමය සංචිත ස්ථායීතාවයට දායක විය හැකිය. නමුත් එයට ශක්තිමත් නියාමනයක්, අවදානම් කළමනාකරණයක් සහ පැහැදිලි උපායමාර්ගික රාමුවක් අවශ්‍ය වනු ඇත.
මුලාශ්‍රය :
Sri Lanka’s Move to Direct RMB Payments Marks a Strategic Shift
